Verkeersveiligheid vraagt nú om duidelijke politieke keuzes

Het aantal slachtoffers in het verkeer is al jaren onacceptabel hoog. Jaarlijks vallen er rond de 700
verkeersdoden en raken meer dan 7.000 mensen ernstig gewond. Het aantal verkeersdoden daalt
niet, en het aantal ernstig verkeersgewonden stijgt al 20 jaar, ondanks de ambitie van nul verkeersslachtoffers in 2050. Vooral onder fietsers zien we een zorgwekkende toename van slachtoffers;
al vijf jaar op rij komen er meer fietsers dan inzittenden van personenauto’s om in het verkeer. De
huidige aanpak schiet tekort: zonder structurele investeringen, heldere landelijke richtlijnen en
effectieve handhaving dreigt de situatie alleen maar te verslechteren. Daarom vraagt de Verkeersveiligheidscoalitie partijen om verkeersveiligheid een duidelijke plek te geven in hun verkiezingsprogramma. Alleen met gerichte politieke keuzes en structurele investeringen kan de verkeersveiligheid duurzaam worden verbeterd en voorkomen we dat er nog meer mensenlevens verloren gaan.

De Verkeersveiligheidscoalitie stelt de volgende punten voor:

1. Zorg voor passende infrastructuur en wetgeving
• Zorg voor uniforme infrastructuur zodat weggebruikers weten wat ze kunnen verwachten en zodat er
duidelijkheid is in het verkeer. Zo zouden in gemeenten binnen de bebouwde kom voor alle rotondes
dezelfde voorrangsregels moeten gelden. Dat is nu niet het geval, terwijl hier duidelijke landelijke
richtlijnen voor zijn: binnen de kom hebben fietsers voorrang. Dit zorgt voor vermijdbare onduidelijkheid in het verkeer.
• Bijna altijd speelt bij ongevallen de menselijke factor een rol. Dus moeten we ervoor zorgen dat een
fout niet meteen leidt tot een fataal ongeval, door middel van vergevingsgezinde infrastructuur.
• Wetgeving op het gebied van fietsverlichting is verouderd. De Verkeersveiligheidscoalitie wil dat er
onderzoek wordt gedaan naar welke wetgeving past bij de huidige ontwikkelingen in fietsverlichting
om de fietsveiligheid te verbeteren.

2. Zorg voor handhaving om herhaling te voorkomen
• Gemeenten moeten meer zeggenschap krijgen over de plaatsing van flitsers, zij weten immers
waar de onveilige plekken zijn. Om dit te bewerkstelligen moet samenwerking worden gezocht
tussen het ministerie van JenV, IenW, OM en mede-overheden. Voor deze maatregel is geen
aanvullende financiering nodig, alleen politieke wil.
• Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) moeten meer bevoegdheden krijgen op het gebied
van verkeershandhaving. Hierdoor kunnen zij effectiever optreden tegen verkeersovertredingen,
wat bijdraagt aan een verhoogde pakkans en betere handhaving van de verkeersregels. Dit moet
gebeuren vanuit een goed doordachte en heldere visie op verkeersveiligheid. Door boa’s strategisch
en doelgericht in te zetten, kan hun impact op de verkeersveiligheid worden gemaximaliseerd. De
verruimde bevoegdheden zijn goede bouwstenen, maar boa’s kunnen breder ingezet worden op
het gebied van verkeershandhaving (inclusief op gemotoriseerd verkeer).

3. Zorg voor inzicht in oorzaken van ongevallen
• Blijf stevig investeren in wetenschappelijk onderzoek naar verkeersveiligheid – alleen zo kan
bewezen effectief beleid worden bepaald en preventief actie worden genomen om ongelukken
te voorkomen.
• Zet de ambitie van nul verkeersdoden om in een beleidsdoel en koppel hier beleidsmaatregelen
aan met meetbare tussendoelen, zodat het resultaat van maatregelen beter meetbaar wordt.
• Om de fietsveiligheid beter in kaart te brengen is een eenduidige ongevallenregistratie van belang.
Op dit moment hebben verschillende organisaties toegang tot data over ongevallen, elk met een
eigen invalshoek. Denk hierbij aan data van hulpdiensten tot wegbeheerders. Er is een wettelijke
basis nodig om uitwisseling mogelijk te maken.

4. Zorg voor voldoende en structurele financiering
• Maak van de SPV investeringsimpuls een structurele financiering voor maatregelen die effectief
bijdragen aan verkeersveiligheid. Garandeer structurele financiering voor mede-overheden, zodat
zij gericht kunnen investeren in veilige infrastructuur volgens het model van de investeringsimpuls
verkeersveiligheid.
• Stel de middelen beschikbaar voor een integrale aanpak van rijden onder invloed, waarbij ruimte
is voor onderzoek, gedragsinterventies en handhaving. De Verkeersveiligheidscoalitie is positief
over invoering van het alcoholslot, maar dit moet nu verder worden uitgewerkt en geïmplementeerd.

Conclusie: dringende oproep tot actie
Verkeersveiligheid is een kwestie van een lange adem en doorzettingsvermogen maar wordt beloond
met het behoud van mensenlevens. Bovendien verdienen investeringen in verkeersveiligheid zichzelf
terug; verkeersveiligheidsmaatregelen leveren 1,5 keer meer baten op dan ze kosten.
Eenduidige en passende infrastructuur, gepaste gedragsinterventies en handhaving zijn daarbij essentieel en vereisen concrete investeringen en politieke daadkracht. Inzicht in de toedracht van ongevallen is onmisbaar om de juiste maatregelen te nemen. Alleen met structurele financiering en een integrale aanpak kunnen we de veiligheid op de Nederlandse wegen daadwerkelijk verbeteren en ervoor zorgen dat iedere Nederlander in vertrouwen kan deelnemen aan het verkeer.